مقاله ای در مورد آشنایی با جاوا اسکریپت

وب جهاني در ابتدا رسانه اي محسوب مي شد كه چيزي بيشتر از متن در خود نداشت. در واقع نسخه اوليه HTML حتي قابليت تعريف يك تصوير را نيز در صفحه نداشت. اما سايت هاي وب امروزي مي توانند شامل قابليت هاي بسياري، از جمله تصوير گرافيكي، صوت، انيميشن، ويدئو و ساير مطالب چند رسانه اي باشند.

در همين راستا، زبان هاي اسكريپت نويسي وب، مانند جاوا اسكريپت ، يكي از ساده ترين روش هاي ايجاد رابطه متقابل با كاربران و خلق جلوه هاي ديناميك محسوب مي شوند.

اصول اسكريپت نويسي در صفحات وب

اساسا كاربران، براي منتقل كردن دستورات خود به رايانه، از زبان هاي برنامه نويسي مانند c ، Basic و جاوا اسكريپت استفاده مي كنند. اگر شما با HTML آشنا باشيد ، بايد گفت كه حداقل يك زبان برنامه نويسي رايانه اي را مي شناسيد. به كمك HTML مي توان ساختار يك صفحه وب را تعريف كرد.

مرورگر نيز با اطاعت از اين دستورات ، ظاهر صفحه را بر اساس ساختار مورد نظر تنظيم مي نمايد. از آن جا كه HTML يك زبان علامت گذاري ساده متن مي باشد، نمي توان با كاربران رابطه متقابل ايجاد كند و يا بر اساس شروط خاصي تصميماتي را اتخاذ نمايد. در واقع براي انجام اعمالي از اين قبيل ، بايد از زبان هاي پيچيده تري كمك گرفت . چنين زباني مي تواند يك زبان برنامه نويسي و يا يك زبان اسكريپت نويسي باشد.

ضمن اين كه اكثر زبان هاي برنامه نويسي پيچيده هستند و در مقابل، زبان هاي اسكريپت نويسي معمولا از ساختار ساده تري برخوردارند. در اين زبان ها مي توان به كمك دستوراتي ساده، برخي از عمليات مورد نظر را انجام داد.
زبان هاي اسكريپت نويسي را مي توان با دستورات HTML تركيب كرده و مجموعه آن ها را در يك سند HTML نوشت. چنين سندي مي تواند يك صفحه پويا و ديناميك وب را ايجاد نمايد.

اسكريپت ها و برنامه ها

دستورات جاوا اسكريپت براي اجرا شدن به يك مرورگر وب و يا به طور كلي به نرم افزار مفسر جاوا اسكريپت نياز دارند. همچنين بعضي از زبان هاي برنامه نويسي بايد قبل از اجرا، به كدهاي زبان هاي ماشين ترجمه شده و يا به اصطلاح كامپايل شوند.در مقابل دستورات جاوا اسكريپت در هنگام اجرا، تفسير مي گردند. به عبارت ديگر مرورگر با خواندن هر يك از اين دستورات، بلافاصله آن ها را تفسير و اجرا مي كند.

توجه داشته باشيد، زبان هايي كه تفسير مي شوند، يك مزيت بزرگ دارند و آن اين است كه نوشتن و يا تغيير دادن دستورات چنين زباني بسيار ساده است. مثلا تغيير يك برنامه جاوا اسكريپت به سادگي تغيير دادن دستورات HTML در يك سند HTML مي باشد. اين تغييرات به محض بارگذاری شدن مجدد سند، در صفحات وب اعمال خواهد شد.

جاوا اسكريپت براي اولين بار ، توسط شركت نت اسكيپ توسعه يافته و در مرورگر Netscape Navigator به كار گرفته شد. اين زبان ، اولين زبان اسكريپتي در عرصه وب به شمار رفته و پر استفاده ترين آنها نیز می باشد.

جاوا اسكريپت در ابتدا Live Script نام داشت و در سال 1995 در نسخه دوم Netscape Navigator به كار گرفته شد و سپس به دليل رابطه اي كه با جاوا برقرار نمود، جاوا اسكريپت نام گرفت.

آموختن جاوا اسكريپت تقريبا به سادگي آموختن HTML است. دستورات اين زبان مي تواند مستقيما در يك سند HTML قرار بگيرد.

» موارد زير را مي توان از جمله قابليت هايی دانست كه اين زبان به صفحات وب اضافه مي كند :

افزودن پيغام هاي متحرك و متغيير در نوار وضعيت مرورگر
بررسي محتويات يك پرسش نامه و انجام عمليات لازم بر روي آن قبل از ارسال پرسش نامه به سوي سرويس دهنده.
نمايش پيغام دلخواه براي كاربر، چه داخل صفحه وب و چه از طريق پنجره هاي هشدار
ساخت انيميشن و يا تصاويري كه در اثر حركت يا كليك كردن ماوس تغيير مي يابد.
تشخيص نوع مرورگر و نمايش دادن مطالب بر اساس آن.
قرار دادن ساعت ها يا همان زمان سنج هاي زيبا در صفحات وب
ايجاد Background زيبا براي صفحات وب
ايجاد Navigator Bar در صفحات وب.
تشخيص برنامه هاي اتصالي نصب شده و هشدار به كاربران، در صورت نياز به يك برنامه اتصالي خاص.
و …

موارد ذكر شده، تنها نمونه هاي اندكي از قابليت هايي هستند كه جاوا اسكريپت مي تواند به يك صفحه وب بيفزايد.به گونه اي كه با استفاده از اين زبان مي توان برنامه هاي كاملي را در يك صفحه خلق كرد.

چگونه جاوا اسكريپت در يك صفحه وب قرار مي گيرد؟

همانطور كه مي دانيد، زبان و فرمت مشهور و پرطرفدار HTML زبان استاندارد خلق صفحات وب مي باشد.

کد زیر، يك سند ساده HTML را نشان مي دهد.

<html>
<head>
<meta http-equiv=”Content-Type” content=”text/html; charset=utf-8″ />
<title>Demo Page</title>
</head>
<body>
<h3>Hello World!</h3>
</body>
</html>

تگ های html, head و body از عناصر اصلی ایجاد یک سند HTML می باشد. در قسمت body محتوای صفحه که در مرورگر نمایش داده می شود قرار می گیرد. در میان تگ title عنوان صفحه درج می شود.

خروجی کد فوق به این شکل خواهد بود :

Hello World!

حال به نمونه کد زیر توجه نمایید:

علاوه بر تگ های اصلی HTML، در قسمت head تگ <script> قرار گرفته است. این تگ به مرورگر اعلام می کند از شروع تا پایان این تگ دستورات جاوا اسکریپت را خوانده و اجرا کند. مرورگرها به طور پیش فرض با مشاهده <script> زبان آن را جاوا اسکریپت در نظر می گیرند لذا نوشتن language=”javascript” داخل تگ <script> الزامی نیست اما بهتر است نوع (type) را برای آن تعریف نماییم و همانطور که در کد نمونه مشاهده می کنید نوع آن را به صورت: type=”text/javascript” نوشته ایم.

<html>
<head>
<meta http-equiv=”Content-Type” content=”text/html; charset=utf-8″ />
<title>Untitled Document</title>
<script type=”text/javascript”>
function myfunc() {
document.getElementById(“demo”).innerHTML=”welcome to my web page”;
}
</script>
</head>
<body>
<h3>Hello World!</h3>
<button onClick=”myfunc()”>Click Me</button>
<div id=”demo”></div>
</body>
</html>

خروجی کد بالا پس از اجرا روی مرورگر به صورت زیر خواهد بود:

Hello World !
Click Me

محل قرا گرفتن کد جاوا اسکریپت

کد های جاوا اسکریپت در قسمت html, head,body و نیز به صورت یک فایل خارجی (فایلی با پسوند js) قابل استفاده و فراخوانی هستند. اما معمولا” به کار بردن آن به صورت یک فایل خارجی به دلیل کم شدن میزان کد صفحه و ویرایش آسان تر مناسب تر است. به ویژه اگر جااوااسکریپت ما در تعداد زیادی از صفحات استفاده شده باشد.

در قسمت head صفحه :

در نمونه کد فوق ، تگ <script> در قسمت head صفحه بين دستورات آغازين و پاياني قرار گرفته است:
اسكريپت هايي كه در اين قسمت قرار مي گيرند، بلاقاصله اجرا نمی شوند، اما ساير اجزا و اسكريپت هاي صفحه مي توانند به اين اسكريپت ها ارجاع شوند. معمولا قسمت head صفحه ، براي قرار دادن توابع جاوا اسكريپت مورد استفاده قرار مي گيرد. (توابع گروهي از دستورات هستند كه با يك ارجاع، اجرا مي شوند.)

در قسمت body

با قرار گرفتن فایل جاوا اسکریپت در قسمت body با لود شدن صفحه مستقیما” اجرا می گردد. معمولا” اسکریپت های شمارنده ها و برخی اسکریپت های آماری در بخش body قرا می گیرد.

درون يك سند HTML:

چنين عبارت هايي، كنترل گرهاي حوادث ناميده مي شوند و مي توانند رویدادهای خاصي را با آن دستور HTML فعال نمايند. كنترل گرهاي رویدادها در واقع نوع خاصي از اسكريپت محسوب مي شوند كه به دستور نياز ندارند.

در يك فايل جداگانه:

جاوا اسكريپت از فايل هاي خارجي با پسوند .js پشتيباني مي كند. اين فايل ها مي توانند حاوي اسكريپت هايي باشند كه از داخل يك سند HTML به آن ها ارجاع داده مي شوند. نحوه فرا خوانی یک فایل خارجی جاوا اسکریپت (demo.js) به ترتیب زیر می باشد :

<script type=”text/javascript” src=”scripts/demo.js”></script>

مزایای جاوا اسکریپت :

اضافه کردن بخش های پویا به یک سند ساده HTML
برخی از عملیات را نمی توان بدون استفاده از این زبان برنامه نویسی انجام داد. نظیر تعامل با کاربر، یافتن اطلاعات کاربری بازدید کنندگان نظیر IP های آنها و موارد دیگر
نزدیک بودن جاوا اسکریپت به زبان های برنامه نویسی دیگر نظیر C, C++ و یا C#
امکان استفاده از کتابخانه های آماده این زبان مانند jQuery
سادگی در کد نویسی و پیاده سازی بدون درگیر شدن با کامپایلرهای پیچیده

معایب جاوا اسکریپت :

از جمله معایب جاوا اسکریپت می توان موارد برتر زیر را بر شمرد:
کند بودن در زمان اجرا بدلیل عدم کامپایل شدن کدها.
عیب یابی کردن آن مشکل است.
چنانچه خطایی در اجرای برنامه رخ دهد، در برخی از موارد بدون دادن پیامی یا ارائه هیچگونه راهنمایی، از برنامه خارج می شود.
در همه مرورگرها قابل اجرا نمی باشد (در مرورگرهای قدیمی)
بر روی مرورگر اجرا می شود در نتیجه هیچگونه امکانی برای مبادله با سرور سایت را ندارد.امیدوارم مورد توجه شما قار گرفته باشد .تیم طراحی سایت آنفایو آماده دریافت پیشنهادات ، نظرات وانتقادات بجا وسازنده شما هموطنان گرامی می باشد .

منبع : تالار گفتمان اسکریپت دات کام ( نویسنده مقاله : وحید مجیدی )

نظر خود را بگذارید

-- بارگیری کد امنیتی --